Web Content Accessibility Guidelines (WCAG)

Web Content Accessibility Guidelines (WCAG)

Digitale toegankelijkheid is ontzettend belangrijk, vooral in een tijd waar het gebruik van internet, telefoon of computer bijna niet meer weg te denken is. Daarom is het belangrijk om serieus om te gaan met digitale toegankelijkheid zodat je niemand buiten sluit bij het gebruiken van je product. Ongeveer 4.5 miljoen mensen in Nederland hebben een beperking of chronische ziekte, en deze groep blijft groeien door onder andere de toename van het aantal ouderen & mensen die de Nederlandse taal niet (goed) beheersen. Daarnaast zijn er ook grote groepen mensen met een tijdelijke beperking. Een artikel zoals deze kunnen lezen lijkt zo vanzelfsprekend, maar dit is helaas
niet het geval voor een grote groep mensen, en hier moet verandering in komen. De Web Content Accessibility Guidelines zijn opgesteld met als doel om deze verandering te realiseren.

Wat is WCAG?

De afkorting WCAG staat voor Web Content Accessibility Guidelines. Dit is een document met richtlijnen die opgesteld zijn om digitale content zo toegankelijk mogelijk te maken voor personen met een beperking. De WCAG helpt websites, documenten en mobiele apps toegankelijk te maken voor o.a. mensen met visuele beperkingen, gehoorproblemen, motorische beperkingen en cognitieve beperkingen. De Web Content Accessibility Guidelines zijn onderverdeeld in vier principes:

1. Waarneembaar. De inhoud van de site is beschikbaar voor iedereen, bijvoorbeeld visueel, maar ook via audio door middel van een schermlezer (screen reader software) en andere hulpmiddelen. Dit geldt ook voor afbeeldingen.
2. Bruikbaar: De gebruiker moet acties op de site of webshop kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld
   met de muis, maar ook via het toetsenbord of spraakgestuurde opdrachten
3. Begrijpbaar: De inhoud moet voor iedereen te begrijpen zijn. Het gebruik van complexe termen en vakjargon wordt afgeraden. Indien dit wel nodig is, kun je een begrippenlijst gebruiken.
4. Robuust: De site moet in verschillende software en in uiteenlopende omstandigheden goed functioneren. Denk bijvoorbeeld aan verschillende browsers, of hoe je site wordt weergegeven op grote schermen.

Onder deze 4 principes vallen verschillende eisen. In totaal zijn dit er ongeveer 87. Deze eisen zijn ook weer onderverdeeld in 3 niveaus: A, AA & AAA. De meest recente versie van deze richtlijnen zijn opgesteld en volledig uitgeschreven op w3.org

European Accessibility Act (EAA)

Tot op heden was het geen legale verplichting om je aan de digitale toegankelijkheid regels te voldoen, maar dit gaat veranderen vanaf juni 2025. Om online diensten en producten toegankelijker te maken voor zoveel mogelijk personen is de European Accessibility Act opgesteld. Deze wetgeving is qua eisen gebaseerd op de WCAG en kan dus gebruikt worden om na te gaan of jouw producten voldoen. Om (voorlopig) te voldoen aan deze wetgeving is het belangrijk dat je app of website aan alle 50 eisen op niveau A en AA van de norm WCAG 2.1 voldoen. Als je hieraan voldoet krijg je status A. Dit is het verplichte niveau voor overheidsorganisaties. Dit moet je ook kunnen bewijzen door
middel van een toegankelijkheidverklaring. Deze moet onderbouwd zijn door een toegankelijkheidonderzoek.

De wetgeving van de EAA richt zich niet met terugwerkende kracht op online producten. Alle producten gepubliceerd vanaf juni 2025 moeten voldoen aan de richtlijnen. Dit geld ook voor producten die je nog beheert of onderhoudt na deze datum.

Hoe nu verder?

Het kan een grote en overweldigende stap zijn om digitale toegankelijkheid te implementeren in je bedrijf en je producten. Het is een grote stap en het is iets waar veel tijd in gaat zitten. Begin hier zo vroeg mogelijk mee om het zo makkelijk mogelijk te maken voor jouw bedrijf. Hier een aantal stappen die jou misschien kunnen helpen:

1. Begin met het doen van onderzoek. Het WCAG W3 document kan veel zijn, maar het is belangrijk dat je een goed beeld hebt van alle eisen en hoe je eraan kunt voldoen. Kijk ook eens naar in hoeverre jouw bedrijf al (on)bewust bezig is met digitale toegankelijkheid.
2. Begin met een doel stellen. Welk level van toegankelijkheid wil je bereiken? Denk hierbij wel aan dat niveau A & AA verplicht worden.
3. Verhoog kennis binnen het team. Door bijvoorbeeld trainingen of kennis sessies te organiseren leert het team meer over toegankelijkheid en het belang ervan
4. Bedenkt hoe je toegankelijk kunt integreren in jouw manier van werken. Stel bijvoorbeeld richtlijnen op voor de verschillende teams binnen je bedrijf. Wie is verantwoordelijk voor wat? Hoe ga je je werk testen? Doe eventueel onderzoek naar handige tools die misschien kunnen helpen om het proces makkelijker te maken
5. Als je eenmaal een routine hebt gevonden die voor jou werkt, blijf deze ook testen op efficiëntie en keep up to date met eventuele vernieuwing van de regels

Lees meer over onze Design Driven-werkwijze.

Hoe doen wij dit?

Bij Iconica streven we ernaar om toegankelijkheid volledig te integreren in onze werkwijze en onze producten. Dit is altijd al een bewuste focus geweest, maar de aanstaande EAA–wet heeft ons doen realiseren dat er altijd ruimte is voor verbetering om onze producten zo inclusief mogelijk te maken. Door uitgebreid onderzoek hebben we een grondig begrip ontwikkeld van de WCAG–richtlijnen, die we hebben geïmplementeerd in ons eigen ontwerpsysteem. Hieruit zijn verschillende checklists voortgekomen voor verschillende teams, die ons helpen tijdens het ontwerpproces

Met behulp van Figma–plugins wordt het integreren van toegankelijkheid in het ontwerp aanzienlijk vereenvoudigd. Met specifieke tools kunnen we tijdens het ontwerpen verschillende aspecten controleren, zoals contrasten, lettertypen en focuspunten. Daarnaast maken we gebruik van UX– prestatiekaarten, zodat we altijd fysieke hulpmiddelen bij de hand hebben tijdens het ontwerpproces. Bovendien zijn er Chrome–extensies beschikbaar die ons helpen bij het testen van de toegankelijkheid van onze website.

Hoewel deze tools waardevolle hulpmiddelen zijn, zorgen we er altijd voor dat we onze producten handmatig controleren om te garanderen dat ze voldoen aan de toegankelijkheidsrichtlijnen. Net zoals voor veel andere bedrijven, vertegenwoordigt dit een aanzienlijke stap vooruit voor ons, en het is van groot belang voor ons om onze eigen weg te vinden in dit proces. We zijn er actief mee bezig en zullen er continu aan blijven werken om zo toegankelijk mogelijk te zijn.

Tip van ons

Zorg ervoor dat er voldoende contrast is tussen kleuren en elementen, vermijd het gebruik van alleen kleur om belangrijke informatie over te brengen, implementeer bruikbare focusstaten, voorzie invoervelden van duidelijke labels, gebruik alt–tags, ondersteun  toetsenbordnavigatie en zorg voor een logische volgorde van je content. Deze stappen zijn slechts een kleine greep uit de maatregelen
die jouw producten toegankelijker kunnen maken!